Handleiding Archief Paradiso

Omdat ik bezig ben met het uitzoeken van registratiemogelijkheden en het archiveren, heb ik vandaag ook vast een opzet gemaakt voor de handleiding.

Marije zal hier ook aan werken, omdat we besloten hebben dit te zien als een onderdeel van de gezamenlijke deelvraag 'Aan welke criteria moet het verzamel- en presentatiebeleid voor een podium voldoen?'

Handleiding Archief Paradiso

Maandag communicatiedag

Vandaag hebben we besloten om maandag te maken tot 'communicatiedag'. We merkten dat het lastig was om tijdens het werk aan de deelvragen ook contacten te onderhouden. We zullen dus vanaf nu proberen om communicatie structureel op maandag te starten. Op andere dagen zijn we natuurlijk ook gewoon bereikbaar!

Maandag communicatiedag

Aanvulling literatuur

Vandaag ga ik langs bij de Boekmanstichting om wat nieuwe literatuur te doorzoeken. Een aantal titels lijkt mij interessant nog met het oog op de vorige deelvraag 'wie zijn de belanghebbenden?': 

• Museum management and marketing - Sandell (2007) "The final section offers perspectives on the increasing importance of marketing and forming the relationships with audiences and other stakeholders" 

• Kijk eens met de ogen van een ander: de stakeholdersanalyse als onderdeel van strategisch beleid - Kievit in Museumpeil(2001)15 voorj. 28-29
  

Ook probeerde ik wat relevante literatuur te vinden over privé collecties, en kwam op de volgende bronnen:

• Nationaal Archief Beleidsplan 2007-2010 - link naar pdf

• 'Ook van particulieren collectiebeheerders maken' - artikel verschenen in bibliotheekblad 10(2006)25/26 "Interview met Bert Mulder, partner van de Informatiewerkplaats over het discussiestuk: Collectiebeleid: compleet, volledig en gelaagd."

En kwam ik dit rapport tegen, waarvan ik niet zeker ben, of het al opgenomen was in de literatuur:

• Podiumkunsten digitaal ontsluiten : juridische probleemstelling en context - (2008) Twee onderzoeksrapporten van de onderzoeksgroep ICRI - KULeuven - IBBT. Dit onderzoekstraject focust op de problemen van online distributie en archivering van multimedia in de podiumkunsten en de (klassieke) muziek - link naar pdf
  

Voor de tweede deelvraag (over archivering/registratie) wil ik eerst nog wat meer in de Reinwardtbibliotheek rondkijken. Het is overigens ook een goed idee om binnenkort eens in de bibliotheek van de UvA te gaan rondneuzen...!

Aanvulling literatuur

Nieuwe logo-ideeën

Frank Aggenbach, liefhebber van ons project, heeft ook wat mogelijke logo's gemaakt, bedankt!

Maar oeioei: Nu wordt het steeds moeilijker kiezen, want Marije gaat zich ook nog werpen op een logo! Wie o wie meldt zich aan als jurylid?

Nieuwe logo-ideeën

103 pagina's op de Wiki!

Na twee weken enthousiast lezen, typen en overleggen, hebben we al 103 pagina's op de Wiki gevuld met informatie en bevindingen!

103 pagina's op de Wiki!

Gedeelde deelvraag

Aan welke criteria moet het verzamel- en presentatiebeleid voor een podium voldoen? (wat wel/wat niet?)
Deze vraag beantwoorden we gezamenlijk tussen onze individuele deelvragen door. De bedoeling is een lijst met eisen en wensen te formuleren ten aanzien van een verzamel- en presentatiebeleid. Hiermee zijn wij vorige week begonnen en in feite continu bezig door gesprekken met Jeanine, onze begeleider vanuit Paradiso.

Samen werken!

Methoden

• Gesprek met Paradiso om te peilen wat hun eisen, wensen en doelen zijn.
  
• Bepalen verschillende mogelijke informatieprocedures, o.a. Spectrum Knowledge.
  
• Omschrijven en definiëren identiteit doelgroep(en) om het beleid op hun aan te passen.
  
• Bestuderen (en evt. beoordelen op geschiktheid) verzamel- en presentatiebeleid van verschillende instanties/
  
• Bestuderen organisatiestructuren en beleidsplannen van muziekpodia (of eventueel afstudeerplek)
  
• Bestuderen subsidievoorwaarden voor immaterieel erfgoed (of eventueel afstudeerplek)
  
• Maken SWOT-analyse (van wat?)
  

Voorlopige literatuur
o Immaterieel cultureel erfgoed in Nederland : rapportage op basis van interviews met 33 deskundigen, in opdracht van het ministerie van OCW, directie Cultureel Erfgoed, G. Muskens, 2005: http://www.docabureaus.nl/Rapportage%20Immaterieel%20Erfgoed.pdf
o Verhalen vangen : verzamelen, ontsluiten en presenteren van immaterieel cultureel erfgoed, samenst. L. van der Linden, e.a. Imagine IC, 2003
o Hergebruik van cultureel audiovisueel materiaal, P. Swinkels, e.a.
o Advies nr. 436 van de Rijkscommissie voor de archieven inzake het toekomstige beleid met betrekking tot de selectie van archiefbescheiden Rijkscommissie voor de archieven. Corporatieve auteur. Raad voor het cultuurbeheer

Ik denk dat de literatuur nog onvoldoende is, maar we ook veel zullen hebben aan de kennis die we aan de Reinwardt hebben opgedaan afgelopen jaren.

Foto bron: http://www.mac-andrewphoto.com/album/Diversen/slides/De%20Tweeling.html

Gedeelde deelvraag

Question deux de Berit

Vandaag begin ik net als Marije aan de tweede deelvraag:

In welke vorm kan informatie rond concerten bewaard worden (archivering)?

In de scriptieopzet hadden we vermeld dat Marije deze vraag zou doen, maar tijdens het werken merkten we dat ze eigenlijk al een deel van mijn tweede deelvraag had beantwoord, dus hebben we t.b.v. efficientie de vraag geruild.

Archivering heeft natuurlijk wel het stoffigheidsprobleem, maar er zijn vast heel veel leuke inspirerende boeken over geschreven waardoor ik uit deze deelvraag rol met een passie voor archiveren!

Brandgevaar en beestjes

We hebben natuurlijk al een inventarisatie gemaakt van de objecten die zich nu bij instellingen bevinden, en in Paradiso zelf. We weten al dat het verstandiger zal zijn voor Paradiso om haar archief extern op te slaan. Het gebouw is monumentaal en altijd volop in gebruik, dus vatbaar voor ongedierte, hoe klein ook, en risico's als brandschade, waarbij het archief natuurlijk niet op de eerste plaats komt bij een reddingsactie.

"Einde tournee door brand Paradiso" - 16-02-09

Voorlopige literatuur, zoals vermeld in de scriptieopzet

o Verhalen vangen : verzamelen, ontsluiten en presenteren van immaterieel cultureel erfgoed, L. van der Linden, e.a., Imagine IC (2003) (Marije heeft deze al gelezen, ik zal haar blog hierover er bij halen)
o Beelden voor de toekomst : projectplan, Nederlands filmmuseum, (2006)
o Baten in beeld : uitwerking 'Kengetallen kosten-batenanalyse Beelden voor de toekomst, B. Hof, 2006, http://www.beeldenvoordetoekomst.nl/pdf/Baten%20in%20beeld.pdf
o Duurzame onbestendigheid : de conservering van audiovisuele mediakunst in een veranderend landschap, S. Debuysere (2005)
o Conservering en archivering van artistieke audio-visuele creaties op elektronische en digitale dragers in Vlaanderen, I. Vos (2003)
o De zorg voor blijvende beelden : audiovisueel erfgoed gaat online, A. Waardenburg, Artikel verschenen in: Boekman. 20(2008)75

o Cultuur 2.0 : thema, Artikel verschenen in: MMNieuws. 9(2007)6/7(sep.1-29)
o ED3 : Eisen duurzaam digitaal depot : toetsingskader voor de beheersomgeving van blijvend te bewaren digitale informatie: versie1

Ik denk dat het meerendeel van deze literatuur weinig vertelt over archiveren, en meer over voorbeelden van projecten van het verzamelen van immaterieel erfgoed. Marije concludeerde eerder in dit blog dat, om immaterieel erfgoed te bewaren, het een goede zaak is als er verhalen worden verteld, met behulp van materieel erfgoed.

De vorm die deze objecten hebben, zijn al geinventariseerd en staan hier op de wiki. Dit is aanwezig in Paradiso:

Digitale objecten
Flyers
Posters

Fysieke objecten
Flyers
Posters
Bandfoto's
Festivalboeken (bijv. SonicActs)
Krantenknipsels vanaf ± 1999
Decorstukken
Programmalijsten
Toegangspasjes
Jaarverslagen/compliment cards
Verzamelcd's eigen beheer

Met deze deelvraag zal ik vooral aan de vraag beantwoorden, hoe deze objecten het best in een procedure gevangen kunnen worden, waardoor ze terecht komen in een 'deugdelijk' archief. Omdat er geen specifieke deelvraag is gericht op registratieprocessen, wil ik ook hier de komende twee weken enige helderheid in scheppen. Hoe kan worden gedigitaliseerd, waar nodig, en hoeveel kost dit?

Verder staat in de methodologische opzet, dat ik contact op zal nemen met het instituut voor Beeld en Geluid, voor advies hierin. Ik zie nu ik hier mee bezig ben nog weinig nut in een gesprek, zolang ik nog niet de tijd heb genomen om op een rijtje te zetten wat we al weten.

Question deux de Berit

deelvraag twee

Vanaf morgen dinsdag 24 februari start ik met de tweede deelvraag:

Is in het verleden eerder muzikaal erfgoed vast gelegd? Zo ja, hoe is dit door het publiek ontvangen?

Daarvoor ga ik kijken welke instanties (podia, erfgoed instellingen, uitgeverijen, websites) zich hebben beziggehouden met het vastleggen van muzikaal erfgoed. Dit kan zijn in de vorm van instrumenten, vastgelegde live muziek, cd's, dvd's, geschreven verhalen etc. Op welke wijze ze deze informatie ontsloten hebben en hoe dit door het publiek ontvangen is. Hiervoor zal ik kijken naar reacties in gastenboeken, reviews in kranten, en? Iemand een idee?

De bruikbare literatuur die ik hier eventueel voor kan gebruiken zijn:

• Erfgoedinstituut voor muziek : het Nederlands Muziek instituut, Auteur. F. Zwart
• Het geheugen van de geluidsfabriek : de Vlaamse symfonische muziek in de voormalige muziekbibliotheek van de openbare omroep 1930-1960, Auteur met bijdr. van M. Delaere, ... [et al.]
• Roerend muzikaal erfgoed in Vlaanderen ten dode opgeschreven? : Naar de oprichting van een Vlaams muziekhistorisch archief, Auteur K. Steelandt, E. Schreur
• MMNieuws. 10(2008)4/5(.1-16,21-22,25), Thema : huisvesting, Auteur P. de Nijs,
• Rock and popular music : politics, policies, institutions / ed. by T. Bennet ... [et al.]
• The conservation and technology of musical instruments : a bibliographic supplement to Art and Archaeology Technical Abstracts, Volume 28 / ed. Cary Karp
• Das Fritz Reuter und Richard Wagner Museum in Eisen- ach / Heinz Seidel
• Beleidsplan voor het Nederlands piano museum / samengest. door K.P.J. Janse
• Museums of music : a review of musical collections in the United Kingdom / Kate Arnold-Forster and Hélène La Rue
• Over het ontstaan van de muziekafdeling : portret van de verzameling-scheurleer / Clemens von Gleich
• Spiegel van de Cultuur : Advies Cultuurnota 2005-2008 : *8* Muziek en Muziektheater
• Bedreigde klanken II : een nieuwe toekomst voor het Vlaams muzikaal erfgoed = Endagered sounds II Auteur red. K. Steelandt, E. Schreurs, M. Sanders
• cultuur nota
• Canon van de muziek : uniek stukje cultuurgoed Auteur F. van den Berg
• Het Muziek Informatie Centrum van Muziek Centrum Nederland Auteur E. van Swol Jaar van uitgave 2008 Naam tijdschrift Artikel verschenen in: Mens en melodie. 63(2008)5(.26-29)

Bij het in typen van de term "muzikaal erfgoed" bij google krijg ik 39.700 hits. Websites die ik waarschijnlijk wel kan gebruiken zijn:

• http://www.resonant.be/
• http://nmi.pictura-dp.nl/
• http://www.hoogstraeten.be/geluidsbank/muzikaalerfgoed.htm
• http://www.oudemuziekbrabant.nl/
• http://www.goddeau.com/
• http://www.popinstituut.nl/
• http://www.3voor12.nl/
• http://www.vvbad.be/node/1812
• http://www.muziekcentrum.be/

Bij de term Musicologie (de wetenschappelijke studie van muziek op universitair niveau) geeft google 409.000 hits. Je zou denken dat studies naar muziek ook muzikaal erfgoed ergens vastleggen. Hier zal ik ook nog naar gaan kijken.

deelvraag twee

HOE kan je muzikaal erfgoed VERZAMELEN

Op de wiki heb ik een inventarisatie gemaakt van verschillende immaterieel erfgoed projecten. Immaterieel erfgoed is het erfgoed wat niet uit materiele objecten bestaat; het zijn verhalen, rituelen, gebruiken, tradities, podium kunsten, etc. Hoe kun je iets verzamelen wat niet tastbaar is? Hoe krijg je deze "objecten" bij elkaar? Dit heb ik onderzocht door te kijken naar verschillende projecten en de wijze waarop zij hun collectie hebben verworven.

Het immateriële erfgoed wordt eigenlijk op twee manieren verzameld:

1. De instelling gaat zelf op zoek, naar dit ontastbaar erfgoed en legt het zelf vast door het op te schrijven, fotograferen of door het te filmen. Voorbeelden van instellingen die dit doen zijn: Imagine IC, Het Maluku Museum, Sportimonium en Furnace Town

2. De instelling krijgt zijn collectie aangereikt. Ze laten weten wat ze in hun collectie willen hebben en plaatsen hiervoor een oproep. Het publiek is zelf verantwoordelijk voor de inhoud (Erfgoed 2.0). Het gaat hier ook om dezelfde objecten alleen de wijze van verzamelen is anders. Voorbeelden van instellingen die oproepen plaatsen zijn: Nine(9), Geheugen van Oost en Living Heritage.

N.B. De instellingen die een oproep voor de verhalen plaatsen laten het niet totaal vrij aan het publiek. Voor het immateriële erfgoed wat zij willen bewaren hebben ze van te voren richtlijnen/sjablonen opgesteld waar het "object" aan moet voldoen.

HOE kan je muzikaal erfgoed VERZAMELEN

Paradiso Beleidsplan: De kunst van het veroorzaken

De kunst van het veroorzaken is de titel van het beleidsplan Paradiso 2009-2012. Ik zal niet te veel in details treden hierover wegens irrelevantie en privé gegevens.

de ambities voor de periode 2005-2008 waren:

• Transities en verbanden tussen verschillende programma's en diciplines
• Maatschappij kritische en maatschappelijk betrokken programma's
• Het scouten en ontwikkelen van jong talent
• Publieksverbreding en verdieping

Een toevoeging aan deze ambities voor de komende periode (2009-2012) is:
Paradiso wil: initiëren, mobiliseren en verbinden (op organisatorisch vlak) verder verbeteren, versterken en verankeren. Binnen maar zeker uit buiten de muren van het podium.

Een aantal pagina's verder wordt dieper in gegaan op de ontwikkeling en verankering: "Bij de verankering, het doorzetten en de verdere ontwikkeling van de strategische ambitie past een ambitieuze organisatie. De tijd is rijp om een aparte, herkenbare ontwikkelunit in te richten. Deze unit ondersteunt de ontwikkelfunctie niet alleen creatief en productioneel, maar bijvoorbeeld ook administratief en facilitair."

Het archief zou een rol kunnen spelen in deze ontwikkelunit op het administratieve en facilitaire vlak.

Paradiso Beleidsplan: De kunst van het veroorzaken

Interview met Jan Dietvorst; samensteller van het boek Paradiso Posters 1968-2008

Dinsdag 17 februari 16.00
Afspraak met programmeur Jan Dietvorst, samensteller van het boek: ‘Paradiso Posters 1968 – 2008’. Dit boek schetst een beeld van de omvang en veelvormigheid van 40 jaar programmering in Paradiso, door het tonen van een selectie uit affiches die bewaard zijn gebleven. Omdat dit een deel van het archief is, wat wij zouden willen realiseren, stelden we hem een paar vragen over zijn proces.

Kaft

Wij wilden graag weten:

Wat de motieven voor het maken van het boek waren
Het boek is samengesteld omdat mensen van buitenaf verwachtingen van Paradiso’s 40-jarige bestaan hadden. Ze kregen de vraag: 40 jaar Paradiso, wat gaan jullie hiervoor allemaal maken? Hier zijn meerdere producten uit voortgekomen:

• een plaats waar je verhalen, herinneringen en foto’s van Paradiso op kan plaatsen (http://www.plaatsvanherinnering.nl/ van de VPRO),
• een documentairedoor Jeroen Berkvens over de artiesten die op het podium hebben gestaan,
• een film van 200 oud Paradiso bezoekers die een sociaal document vormt van Marc Geerards,
• plannen voor een CD in samenwerking met de VPRO met 40 jaar live-opnamens.
• Jan, die ook kort een opleiding grafische vormgeving heeft gevolgd, reageerde hier ook op door het samenstellen van het boek met Paradiso-affiches.

Hoe is het boek tot stand gekomen?
Het is een boek geworden met veel grafische kwaliteit, wat zich meer richt op de vormgeving dan op de successen die in op het podium hebben gestaan.

Wat het boek interessant maakt volgens Jan is het tot uiting komen van zijn persoonlijke smaak, daarnaast wil hij iets laten zien. Het staat voor specialisme en onderscheiding.

Had hij het boek ook kunnen maken als hij niet bij Paradiso werkzaam was geweest? Ja, de affiches zijn op vormgeving en typografie uitgekozen en niet noodzakelijk op de boodschap. Daarnaast heeft hij wel rekening gehouden met de wens dat het boek aan emoties van medewerkers en bezoekers beantwoord.

Wie er nog meer aan meegewerkt hebben…
Voor het boek heeft Jan heeft geen hulp van derden ingeroepen, het is voor hem een persoonlijk boek. In het boek zitten kleine eigenaardigheden verstopt, naar eigen zeggen om een beetje te prikken en pesten: een affiche van de Rokers Belangen Verenging naast één van een grote muzikale act, protest aankondigingen, de baten en lasten van de Melkweg en Hiphop programma’s versus chique lezingen. Ook wil hij hiermee laten zien dat het podium zoveel meer dan popmuziek brengt.

Waar heeft Jan alle affiches vandaan gehaald?
De affiches bij elkaar zoeken was geen probleem omdat op Martin Kaye (de eerste vaste ontwerper) na alle ontwerpers nog leven. Zij waren nog in bezit van alle werken. Zij wilden ook graag meewerken aan het boek. Het in de media exposeren van hun werk was voor hen een van de hoofdredenen om hun werk gratis beschikbaar te stellen.

Welke obstakels lagen er op de weg?
Problemen rond copyright en andere juridische obstakels zijn nooit aan de orde gekomen omdat Jan ervan uitging dat de rechten bij Paradiso liggen, dat was immers de werkgever voor de ontwerpers. Als hij hier problemen mee had gekregen had hij ze naar eigen zeggen afgebluft. “Ik ben vooral rustig mijn gang gegaan, ik heb het maken van het boek stil gehouden en heb het gewoon gedaan. Geloven in jezelf doet anderen geloven en opent alle deuren”.

Nu lijkt het alsof het proces zonder enig obstakel doorlopen is, dit is niet het geval. Het grootste probleem was het bijeen zoeken van het geld, 40.000 euro. De Mondriaan stichting en stichting Paradiso hebben financiële steun geboden.

Nummer 1 obstakel: GELD

Interview met Jan Dietvorst; samensteller van het boek Paradiso Posters 1968-2008